Sivas’ın merkeze bağlı 150 haneli Kızılca köyünde yaklaşık 400 pastırma ustası bulunuyor. Türkiye’nin dört bir yanına ün salan Kızılca köylü ustalar Kayseri başta olmak üzere çeşitli illerdeki pastırma üretim merkezlerinde çalışıyor.
Sivas’ın merkeze bağlı Kızılca köyünde yaşayan vatandaşlar, yaklaşık 100 yıl önce Ermeni Şavak isimli usta tarafından kendilerine öğretilen pastırma ustalığı ile Türkiye’nin dört bir yanında nam saldı. 150 hane bulunan Kızılca köyden çıkan yaklaşık 400 usta, Kayseri, İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa ve Sakarya başta olmak üzere Türkiye’nin dört bir yanında pastırma üretimi yapıyor. Kızılca köylü ustalar, Sivas’a açtıkları fabrikalarla da pastırma üretimi yaparak Dünyanın dört bir yanına satıyor. Türkiye'de pastırma üretimi yapmak isteyen firmalar köy muhtarı Mehmet Demiray’ı arayarak pastırma ustalarını Kızılca köyden buluyor. Kızılca köylü ustalar, Kayseri ve Kastamonu arasında yaşanan pastırma tartışmasına yetenekleri ile son noktayı koydu.
En az maaş 8 bin TL, yetişmiş eleman yok
Kızılca köy muhtarı Mehmet Demiray, pastırma ustalarının maaşlarının en az 8 bin lira olduğunu belirterek yetişmiş eleman bulmakta güçlük yaşadıklarını söyledi. Demiray, “Bizim köyümüz Türkiye genelinde pastırma ustalarıyla meşhur. Yaklaşık 400’e yakın pastırma ustamız var. Bütün vilayetteki ustalar bizim köyümüzden yetişmekte. Başka usta tanımıyoruz, pastırma ustası Kızılca köylüdür. İmalat ve satış kısmına bir şey demiyoruz ama üretim kısmında Kızılca köy geçerli. Mührümü basarım, Kayseri’de bütün firmalarda Kızılca köylü ustalar çalışmakta. İstanbul’da, Bursa’da, İzmir’de ve büyükşehirlerdeki pastırma fabrikalarında Sivas Kızılca köylü ustalar çalışmakta. İşin sırrı, yaklaşık 100 yıl önce pastırma yapımı ermeni ustadan öğreniliyor. Dayılarım ve dayılarımın çocukları pastırma ustası, Sakarya’da çalışıyorlar. Şuan çeşitli firmalardan beni aramaktalar, köy muhtarı olduğum için. Sürekli pastırma ustası istiyorlar, yetişmiş eleman istiyorlar ama şuan yetişmiş elemanda sıkıntımız var. 10-12 Bin Lira maaş teklif ediyorlar. Şuan da çalışan ustalarımız en düşük 8 bin lira maaş alıyorlar. Şuan yetişmiş eleman sıkıntısı çekiyoruz” dedi.
“Nerede pastırma üretimi varma oradan bir Kızılca köylü geçmiştir”
Kızılca köyde yaşayan pastırma ustası Yüksel Biçer, pastırma yapımını yaklaşık 100 yıl önce Ermeni bir ustadan öğrendiklerini belirterek “Herkes pastırma ustası olarak piyasaya çıkıyor, pastırmayı şöyle yaparız, böyle yaparız diye konuşuyor da bizim köyde herkes bu işi iyi bilir. Çıksınlar her yere sorsunlar, nerede pastırma üreten bir fabrika varsa bizim köyün insanı oradan geçmiştir. Çalışan yoksa da orada çalışıp pastırma yapını millete öğretmiştir. Şalak diye bir ermeni varmış, bu işi başlatmış. Bizim köylülerden bu ustadan öğrenmişler. Türkiye’nin neresine gidersen git bizim köylüler pastırmanın 1 numaralı ustasıdır” dedi.
“Pastırma ve sucuğu Sivaslı yapar, diğerleri tartışır”Sivas Organize Sanayi Bölgesinde pastırma imalathanesi bulunan Kızılca köylü Mehmet Güler, Türkiye’nin bir çok fabrikasında çalışan pastırma ve sucuk ustasının Kızılca köyden çıktığını belirterek, “Sivas Organize Sanayi Bölgesinde sucuk, pastırma ve kavurma imalathanesi çalıştırıyoruz. Türkiye’de pastırma ve sucuğu Sivas yapar, tartışmayı herkes yapar. Türkiye’nin pastırma ve sucuk ustası Kızılca köyden çıkar. Babam pastırma ustası, abim sucuk ustası. Türkiye’nin her yerinde Sivas pastırmasını ve sucuğunu bulabilirler” dedi.
"Kayseri pastırmanın ana merkezi ama ustaları Sivaslı"
Kızılca köylü 20 yıllık pastırma ustası Azimet Çimen, pastırma denince akla Kayseri ve Kastamonu'nun geldiğini fakat her fabrikada bir Kızılca köylü pastırma ustasının çalıştığını söyledi. Çimen, " 30 yıldır ben bu işlerle uğraşıyorum, 20 yıldır da pastırma ustasıyım. Pastırma denince akla Kastamonu veya Kayseri gelebilir ama Türkiye genelinde pastırma ustası Sivas Kızılca köylüdür. Ustalarımızın yüzde 90’ı Türkiye genelinde bizim köylüdür. Hatta yüze 99’u diyebilirim. Geriye kalan yüzde 1’lik kısımda bizden bir şeyler kapanlardır. Kastamonu boşa konuşuyor diyelim, Kayseri pastırmanın ana merkezi ama ustaları bizim Kızılca köylü ustalar. Pastırma Kayseri ama ustaların yüzde 99’u bizim köylüdür. Arkada çalışan elemanlar yeğenim ve oğlum. Ben, oğlum pastırma ustası, abim sucuk ustası, amcamın çocukları Türkiye genelinde fabrikalarda ustalar.
“Kızılca köyde her evde usta var”
Kızılca köylü pastırma ustası Mustafa Çimen, köyde neredeyse her evde 1 pastırma ustası olduğunu belirterek, “Yaşanan diyalog anlamsız, öncelikle bizim pastırmamızı yapan Sivas Kızılca köyün ustaları demeleri lazım. Ben ustayım, kardeşim usta, amcamın çocukları usta, teyzemin oğlu usta bizi köyün yüzde 90’ı usta. Her evde usta var” dedi.
